Ekonomia

Stąd również nauka finansów jest nauką o stosun­kach społecznych, nawiązywanych na tle krążenia pieniądza w społeczeństwie, a nie o pieniądzu jako rzeczy,czy jako miarze wartości.W szerokim ujęciu można mówić o finansach każdego podmio­tu (państwa, ludności, organizacji społecznych, spółdzielczości, organlizacji międzynarodowych, korporacji). Dochody i wydatki tych podmiotów można określać mianem ich finansów. Jednakże głównym podmiotem działalności finansowej w socjalizmie jest państwo i jego działalnością finansową będziemy się zajmowali w dalszym…

Otóż powody tego szczególnego miej­sca finansów państwa są następujące:finanse państwa stanowią decydujące ogniwo działalności fi­nansowej, zwłaszcza w gospodarce socjalistycznej;są one sferą o bardzo dużym znaczeniu gospodarczym i po­litycznym;gospodarka finansowa współczesnego państwa nie da się porównać z finansami np. osób fizycznych, bowiem proces kom­plikacji poszedł tak daleko, że finanse dzisiejszego państwa two­rzą już nową jakość, nieporównywalną z gospodarką „dobrego ojca rodziny”;działalność finansowa państwa jest szczegółowo regulowana prawem, co daje pole…

Nie tylko zatem pieniężna forma, ale także dwu­stronny charakter (docnody — wydatki) operacji finansowych lezą u podstaw metod finansowych. Całość funkcjonowania finan­sów można ogólnie sprowadzić do jednej z tych stron: pobiera­nia dochodów i dokonywania wydatków. Niekiedy jest stosowane określenie „finanse publiczne”. Obejmuje ono finan­se wszelkich podmiotów publicznoprawnych, a więc przede wszystkim państwa związków samorządowych itd. Jest to zatem termin szerszy niż „finanse państwa”’ wyraźnie stwierdzić — a myśl ta nieraz będzie…

W ujęciu najbardziej ogólnym chodzi jednak zawsze o zaspokajanie potrzeb społecznych, czego bez udziału (całkowitego lub częściowego) państwa nie dałoby się zrealizować. Zakres tych potrzeb jest szczególnie szeroki w państwie socja­listycznym, które realizuje liczne zadania związane z rozwojem gospodarki, kultury, oświaty, nauki, ochrony zdrowia itp. Dla za­spokojenia tych potrzeb państwo musi dysponować środkami rze­czowymi i zatrudniać pracowników (lekarzy, nauczycieli itd.), co w warunkach gospodarki towarowej, jaką jest gospodarka socja­listyczna,…

Przeplatają się tu — i jest to jedno z trudniej­szych zagadnień teoretycznych w nauce finansów — zjawiska obiektywne i subiektywne, a także ściśle techniczne. Element pier­wszy. tj. zakres potrzeb zaspokajanych przez państwo, jest okre­ślany na podstawie podejmowanych przez nie decyzji dotyczących hierarchii i rozmiarów zaspokajania tych potrzeb, w więc ma charakter subiektywny; drugi element wynika z nieodwracalnej sytuacji w rozwoju społeczeństwa (np. powszechność oświaty) i warunków technicznych, związanych ze…

Dwustronny charakter finansów oznacza, że nie chodzi tu o tezauryzację, gromadzenie dla gromadzenia, nie o to, żeby „mieć pieniądze”, lecz o to, żeby „zgromadzić pieniądze i wydać je” na cele społeczne realizowane przez państwo. Dla wyjaśnienia istoty finansów trzeba zwrócić uwagę na eko­nomiczny sens dochodów i wydatków państwa. Jak już stwier­dziliśmy, państwo w ramach działalności finansowej gromadzi i wydatkuje środki pieniężne. Jednak istotnym celem tych po­czynań jest dokonanie zmiany w podziale…