Ekonomia

Nie tylko typ ustroju, ale również faza jego rozwoju narzuca określony kierunek polityki finansowej. W kolejnych fazach rozwoju gospodarki socjalistycznej różnie kształtowały się podstawowe zadania państwa. Przykładowo w Polsce do takich zadań należały: najpierw odbudowa kraju, a potem stworzenie podstaw uprzemysłowienia, usuwanie dysproporcji i osiągnięcie harmonijnego rozwoju, a następnie — wzrost poziomu i jakości życia obywateli. Ograniczenia polityki finansowej wynikają ponadto z warun­ków geograficznych w szerokim rozumieniu tego sło­wa, obejmujących główne…

Nie bez znaczenia jako bariera polityki finansowej jest wresz­cie „bezwład zastanej sytuacji”. Chodzi tu o trudności w prze­łamaniu przyzwyczajeń i nawyków ludności, po­wodujących niekiedy, iż reforma teoretycznie uzasadniona i po­trzebna staje się w praktyce trudna do przeprowadzenia lub zbyt kosztowna. Podmiotem realizującym politykę finansową jest pań­stwo. Występuje tu jednak problem, czy poszczególne organy państwa, zwłaszcza organy terenowe i poszczególne instytucje (przede wszystkim przedsiębiorstwa państwowe lub banki), mogą prowadzić własną politykę…

W związku z tym mówi się niekiedy o makro- i mi- kropolityce finansowej. W odróżnieniu jednak od innych działów polityki państwa (np. polityki socjalnej, kulturalnej, mieszkanio­wej itp.) w polityce finansowej zakres decyzji centralnych jest zawsze stosunkowo duży. Wynika to z istoty finansów jako na­rzędzia redystrybucji dochodu narodowego, redystrybucji, która z założenia wymaga gromadzenia i wykorzystywania środków pie­niężnych na wyższych szczeblach.Jak już stwierdziliśmy poprzednio, cele polityki finansowej leżą poza sferą finansów…

Równocześnie jednak utrzymanie równowagi finansowej staje się celem, dla osiągnięcia którego trzeba uruchomić inne środki, zapewniające jej zacho­wanie (np. pełna realizacja dochodów budżetu). Z kolei na niż­szym szczeblu osiągnięcie dochodów (będące środkiem utrzyma­nia rownowagi) staje się celem bezpośredniego działania aparatu podatkowego. Hierarchiczna struktura celów społecznych powodu­je zatem, iż środek służący osiągnięciu celu nadrzędnego sam sta­je się celem działań na niższym szczeblu. Praktycznie więc nie­kiedy również zadania finansowe — będące…

Cele polityki finansowej można by uporządkować, dzieląc je na:cele taktyczne (krótkookresowe) oraz strategiczne (długo­okresowe);cele ogólne i cele lokalne;cele, których treścią jest zmiana istniejącego stanu lub iego utrzymanie;cele określane odpowiednio do funkcji państwa socjalistycz­nego, a więc gospodarcze, społeczne, kulturalne, administracyjne obronne itp.Polityce finansowej właściwe są trzy podstawowe rodzaje środ­ków działania:stanowienie prawa;ustalanie planów;praktyczna realizacja prawa i planów w toku działalności finansowej.Państwo ustala normy prawa finansowego, aby ukształtować działalność finansową zgodnie z…

Byłoby rzeczą rażąco błędną prze­ciwstawianie wymagań polityki finansowej wymaganiom prawa finansowego. Prawo stanowione przez państwo jest wyrazem woli politycznej państwa. Warto jednak zwrócić uwagę na kilka wa­runków, którym powinno odpowiadać prawo finansowe jako in­strument polityki finansowej. Powinno ono mianowicie być sfor­mułowane jasno, konsekwentnie, bez wewnętrznych sprzeczności, względnie ustabilizowane (stałe reformy utrudniają osiągnięcie znajomości prawa przez wykonawców) oraz uporządkowane pod względem formalnym.Sporządzając plany finansowe, ustala się wielkości licz­bowe dochodów i…