Ekonomia

Dlaczego np. — skoro w innych dziedzinach nauk usta­lono, iż liczba ogniw systemu jest odwrotnie proporcjonalna do jego niezawodności, oraz że zwiększanie liczby tych ogniw osła­bia sprawność systemu — mielibyśmy o tym nie pamiętać i two­rzyć wieloszczeblowy system finansowy? Korzystanie z dorobku całej nauki jest zasadniczym warunkiem prawidłowej i skutecz­nej polityki finansowej.Działalność finansowa jest przedmiotem badań różnych gałęzi nauk finansowych. Zaliczamy do nich historię finansów, statysty­kę finansową, naukę prawa…

Teoria finansów jest nauką, która formułuje ogólne, konieczne prawidłowości w dziedzinie działalności finansowej. Tak jak każ­da prawidłowo zbudowana teoria, musi ona tworzyć swoje pojęcia i prawa na tle praktyki, musi być tej praktyki uogólnieniem i z kolei służyć praktyce. Badając praktykę w wielości i różno­rodności jej przejawów, teoria finansów musi wskazywać konieczne związki między zjawiskami finansowymi, a także między nimi i innymi zjawiskami. Istotę teorii widzimy właśnie we wskazywaniu…

Uogólnienia teoretyczne mogą być uogólnieniami różnego stop­nia, zależnie od zakresu badanej rzeczywistości, na której się opierają. Może to być uogólnienie praktyki jednego kraju (np. teoria podatku w Polsce), grupy krajów (np. teoria podatku w socjalizmie) bądź wszystkich krajów (np. ogólna teoria podat­ku). Im wyższy stopień uogólnienia, tym doskonalsza jest teoria, ale równocześnie tym trudniejsze staje się jej zbudowanie. Teoria finansów ma bardzo duże znaczenie dla skuteczno­ści polityki finansowej. Polityka finansowa…

Skuteczność polityki finansowej zależy jednak w dużym stopniu od tego, czy określony instrument finansowy rzeczywiście służy realizacji danego celu, tj. czy rzeczywiście istnieje związek między wybranym środkiem a celem (I, 5). A przecież właśnie teoria zajmuje się badaniem związków między zjawiskami, sta­nami, sytuacjami. Oparcie polityki finansowej na błędnej teorii przekreśla skuteczność tej polityki. Również wskazanie przez teo­rię finansów wszelkich możliwych skutków zastosowania danego rozwiązania finansowego — a wykrywanie tych…

Jednak także od strony tworzenia teorii — a nie tylko jej zastosowania — związek z praktyką jest niewątpliwy. Uogól­nienia teoretyczne bowiem tylko wtedy są prawdziwe, jeżeli są uogólnieniami praktyki. Sprzeczność teorii z praktyką oznacza, iż teoria jest nieprawdziwa, że została zbudowana na wadliwych przesłankach. Jeżeli teoria wyrasta z praktyki i jest prawidło­wy jej uogólnieniem, z istoty swojej nie może być z nią sprzecz­na. Dlaczego jednak tak często mówi się o…

Z drugiej strony warto zwrócić uwagę, iż teoria jest uogólnie­niem zjawisk praktycznych, a nie ich apologią. Zbyt często w teo­rii finansów spotyka się twierdzenia, które w istocie są tylko komentarzem do obowiązujących zasad i przepisów, są podno­szeniem do rangi twierdzeń teoretycznych opisu poszczególnych rozwiązań prawnych lub stanów faktycznych. Budowanie teorii finansów socjalistycznych musi być ściśle powiązane z naukami teoretycznymi winnychdziedzinach: ekonomii, prawa, prakseologii, cybernetyki, nauk politycznych, statystyki itp. Ten związek…